Ceza hukuku uyuşmazlıklarında birinci defa 1 Haziran 2005’te uygulanan ve 2016’da gözden geçirilerek tekrar revize edilen uzlaştırma, 1 Ocak 2017’den itibaren Türkiye genelinde aktif ve yaygın bir biçimde uygulanmaya başladı.
Mağdurların haklarının korunması ve kamuya faydalı edimlerle cürüm faillerinin topluma kazandırılmasını amaçlayan uzlaştırma prosedürü ülke genelinde muvaffakiyet ile uygulanıyor.
– Uyuşmazlıklar daha kısa müddette tahlile kavuşuyor
Ceza muhakemesi alanında alternatif uyuşmazlık tahlil yolu olan uzlaştırma müessesi ile soruşturma ve kovuşturma evrakları daha az masrafla ve daha kısa müddette tahlile kavuşuyor.
Uzlaştırma süreci, mağdur ve şüphelinin kabulüyle başlayıp, tarafların özgür iradesiyle devam ediyor. Taraflar uzlaşma teklifini kabul ederlerse müzakere evresine geçiliyor. Mutabakat konusu edimi taraflar belirliyor. Süreçte, mağdur ve fail görüşmeleri uzlaştırmacılar eşliğinde yapılıyor.
Suç faillerinin topluma kazandırılmasını, mağdurların da haklarının korunmasını amaçlayan uzlaştırmayla taraflar, bağış, fakirlere yardım, fidan dikme üzere edimlerle uzlaşabiliyor. Uzlaşmanın gerçekleşmesiyle şüphelilerin edimleri yerine getirmesi halinde, uyuşmazlık konusu evrakın dava konusu olmadan tahlile kavuşması sağlanıyor.
– Muvaffakiyet oranı yüzde 83
Uzlaştırmaya tabi hatalar kapsamında tahlile kavuşan evrak sayısı bugün prestijiyle 1 milyon 252 bin 980’e ulaştı.
Müzakeresi tamamlanan evraklarda uzlaşma muvaffakiyet oranı yüzde 83 oldu. Hem mağdur ve müşteki hem de şüphelilerin memnuniyetini en üst seviyeye çeken ve toplumsal uzlaşma kültürüne katkı sağlayan uygulama sayesinde, mağdurlar hata nedeniyle uğramış oldukları ziyanları maddi ya da manevi olarak süratli bir formda telafi ediyor.
– Kapsamı genişleyecek
Daha evvel uzlaştırmanın kapsamını genişleteceklerini belirten Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, şu açıklamalarda bulunmuştu:
“Bazı cürümlerin cezalarının alt ve üst hududuna bakmaksızın onları uzlaştırma kapsamına almanın daha faydalı olacağına dair çok değerli değerlendirmeleri duyduk, görüyorum ve ben de bu değerlendirmelere katılıyorum. Bir seçki yapmak ve bu kapsamda bunun kapsamını genişletmek son derece yararlı olacaktır. Toplumun reaksiyon duyduğu kabahat tiplerini uzlaştırmanın kapsamına almamak lakin öte yandan da uzlaştırma kapsamı içerisinde olan hata tipleri ile ilgili ceza hududuna bakmaksızın bunları bu kapsama alma konusunda kararlıyız. Yeni periyotta inşallah ekime gerçek bu bahiste hazırlıklarımızı Türkiye kamuoyuyla paylaşacağımızı tabir etmek isterim.”
