– Teknolojinin hayatın her alanında yer almasıyla birlikte insanların teknolojiye ayırdığı süre artıyor ve kontrolsüz kullanıma sahip kullanıcılarda teknoloji bağımlılığı ortaya çıkıyor.
AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, teknoloji bağımlılığı Yeşilay tarafından, “Teknoloji ve internetin bilinçli olmayan, kontrolsüz bir şekilde kullanımına bağlı olarak ortaya çıkan, davranışsal bağımlılıklar, oyun oynama bozukluğu, sosyal medyanın ve akıllı telefonun aşırı kullanımı gibi bağımlılık yapıcı alt davranışlarla kendini gösteren bağımlılık türü.” olarak tanımlanıyor.
Teknoloji bağımlılığının neden olduğu sorunlar arasında fiziksel şikayetlerin (gözlerde yanma, boyun kaslarında ağrı ve sertleşme, beden duruşunda bozukluk, elde uyuşukluk, halsizlik) yanı sıra sosyal alanda görülen şikayetler de (akademik başarıda düşük, kişisel, aile ve okul sorunları, zamanı idare etmede başarısızlık, uyku bozuklukları, yemek yememe, aktivitelerde azalma, internet arkadaşları dışında izolasyon) yer alıyor.
Bu şikayetlerin önüne geçmek için birçok kurum ulusal ve uluslararası çapta teknoloji bağımlılığını azaltmaya yönelik çalışmalar yürütüyor.
Yeşilay Danışmanlık Merkezi de (YEDAM) bu kapsamda 12 yaş ve üzeri bireylere teknoloji bağımlılığından kurtulmak için ücretsiz destek sağlıyor.
– Türkiye’de internet kullanım süresi günde ortalama 8 saat
Günlük internet kullanım süresi, teknoloji bağımlılığını ortaya koyması açısından önem taşıyor. İngiltere merkezli GlobalWebIndex şirketinin geçen yılın üçüncü çeyreğinde yaptığı araştırmaya göre, dünya genelinde internette geçirilen günlük süre ortalama 6 saat 58 dakika oldu. Dünya ortalamasının üzerinde olan Türkiye’deki kullanıcılar ise internette ortalama 8 saat geçirdi. Listede Japonya, 4 saat 26 dakikayla en az internet kullanım süresine sahip ülke oldu.
Yeşilay, 12 yaş ve üzerindeki gençler için günlük en fazla 120 dakika ekran kullanımı öneriyor. Diğer yaş gruplarında ise 0-3 yaş arasındakilerin ekrandan olabildiğinde uzak tutulması, 3-6 yaş arasındakilerin günlük en fazla 30 dakika, 6-9 yaş arasındakilerin en fazla 50 dakika, 9-12 yaş arasındakilerin ise en fazla 70 dakika ekran başında geçirmesi tavsiye ediliyor.
Teknoloji bağımlılığını kontrol altına almak için ise şunlar öneriliyor:
“Günlük internet kullanım saatlerini değiştirin. Haftalık internet kullanımı çizelgeleri hazırlayıp, uyulmasını sağlayın. Destek grupları ya da aile terapisi gibi yöntemleri hayata geçirin. Yapmayı isteyip de fırsat bulamadığı faaliyetleri bir deftere yazmasını sağlayın, internet kullanmak için yoğun istek duyduğunda yazdıklarından birini yapmasını isteyin.
Çocuklarınızı arkadaşları ile doğal yollardan görüşmeleri için yönlendirin, akran grupları içerisinde sosyalleşmesini sağlayın. Çocuklarınızı yetenek ve ilgi alanlarına uygun spor dallarına yönlendirin. Çocuğunuzun arkadaşlık ilişkilerini destekleyin, onları bir araya getirecek aktivite planlayın. Çocuğunuzun bilgisayar kullanımını kontrol edin ve sanal ortamdaki arkadaşlarını tanıyın. Bilgisayarlarınızda güvenli internet uygulamalarının olmasına özen gösterin.”
– “Akıllı telefon, tablet gibi aletleri çocukları susturmak için asla kullanmayın”
Çocukların ve gençlerin teknolojiyi fazla kullanması sebebiyle bilinçli kullanım davranışının kazanılması bu yaş grubunda önem taşıyor. Bu bağlamda şunlar tavsiye ediliyor:
“Akıllı telefon, tablet gibi aletleri çocukları teselli etmek, susturmak için asla kullanmayın. Çocukların kontrolsüz ve uzun süre internet kullanmasına izin vermeyin. Yemek ve çay saatlerinde bilgisayar başındaki çocuğa servis yapmayın, size katılmasını sağlayın. TV veya internet benzeri teknolojik alet merkezli ev düzeni kurmayın.”
